İşçi Konfederasyonlarından Ortak Bildiri

TÜRK-İŞ, HAK-İŞ ve DİSK’TEN ORTAK TALEP
(19 Kasım 2024)
“VERGİDE ADALET İSTİYORUZ”

Anayasanın “vergi ödevi” başlıklı 73’üncü maddesinde “Herkes kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür” ifadesi yer almaktadır. Yüce Meclisimizden öncelikli talebimiz, anayasada yer alan bu hükmün uygulamada karşılık bulmasıdır.

İşçi Konfederasyonları olarak 9 Temmuz 2024 tarihinde “insan onuruna yaraşır bir yaşam talep ediyoruz” başlığı ile yapmış olduğumuz ortak açıklamada, başta vergi düzenlemeleri olmak üzere emek kesiminin acil taleplerini kamuoyu ile paylaşmıştık.

Bugün gelinen noktada; giderek artan hayat pahalılığı, gelir dağılımında ve vergide adaletsizlik, başta işçiler olmak üzere, toplumun dar ve sabit gelirli tüm kesimlerinin yaşam şartlarını daha da ağırlaştırmıştır. Ücretlileri enflasyonun sebebi gören yaklaşım kabul edilemez. Ücretli çalışanlar enflasyonun nedeni değil mağdurudur. Geçim ve çalışma şartlarının bir an önce iyileştirilmesi gerekmektedir.

Ülkemizde gelir ve servet eşitsizliğini dengeleyecek adil bir vergi sistemi ile bütüncül sosyal politikalar acil bir şekilde ihtiyacı duyulmaktadır.

Yapılacak düzenlemelerde, ‘sosyal devlet’ olmanın bir göstergesi olarak, toplumun önemli bir kesimini oluşturan dar ve sabit gelirli kesimler temel alınmalı, emek odaklı yaklaşıma ağırlık verilmelidir.

Ülkemizde vergi yükü adil değildir. Dolaylı vergilerin payı doğrudan gelir ve servet üzerinden alınan paya göre oldukça yüksektir. Dolaylı vergiler, vergi yükümlüsünün gelirini ve kişisel durumunu genelde dikkate almayan bir yapıdır. Ücretli çalışanlar, doğrudan ödediği gelir vergisi oranı yanında dolaylı vergiler, damga vergisi ve temel ihtiyaçları için yapılan harcamaları nedeniyle vergi yükü açısından daha fazla etkilenmektedir. Vergi adaletsizliği emek kesiminin iş gücüne ve üretime katılımını kesintiye uğratmaktadır.

Ücretlilerin vergilendirilmesinde mevcut tarife ve oranlar çalışanları mağdur etmektedir. Ücretliler için düzenlenen gelir vergisi tarifesi ilk basamağı 2002 yılında asgari ücretin 17 katıyken, günümüzde ise 5 katına kadar gerilemiştir. Ücretli çalışanların vergi yükü böylece daha da artmıştır. Geçmiş yıllarda yılın son aylarına kadar ikinci vergi dilimine girmeyen birçok işçi, günümüzde Mart ayında ikinci vergi dilimine girmektedir.

Üç işçi konfederasyonu olarak “insan onuruna yaraşır bir yaşam ve adil paylaşım” için bugün itibarıyla temel önceliğimiz vergide adaletin sağlanmasıdır. Bu kapsamdaki güncel taleplerimizi ve önerilerimizi bir kez daha seslendiriyoruz:

1. Gelir vergisi tarifesinde 2002 yılı temel alınarak her yıl açıklanan yeniden değerleme oranına göre güncellenmesi sağlanmalı ve birim dilim asgari ücretin 14 katından az olmamalıdır. Diğer dilimler de bu tutar esas alınarak yeniden düzenlenmelidir.
2. Ücretlerin, asgari ücretin üzerindeki kısmının vergiden muaf tutulması uygulamasına devam edilmeli, ancak asgari ücret istisnası işçilerden kaynaklanan bir eksiklik olarak ifade edilmeden, adil bir sistemin indirimi yoluyla olmalıdır.
3. Vergi matrahı, eskiden olduğu gibi ücretli çalışanların lehine farklılaşmalı, ilk vergi basamağı için uygulanacak oran da yüzde 10 olmalıdır. Vergi sistemi, aile yükümlülükleri esas alınarak farklılaştırılmalıdır.

1  |  1

GcwOj7XXoAErmig